حل مشکلات روانشناسی ترید با متد CPT

افرادی که وارد بازار مالی می‌شوند، پس از یادگیری مباحث فنی تحلیل تکنیکال، پرایس اکشن و انواع سبک ها و استراتژی‌های معاملاتی ، کماکان در رسیدن به درآمد از بازارها ناتوان هستند و دلیل عمده این قضیه چیزی نیست جز ضعف در مباحث روانشناسی. اغلب تریدرها چیز خاصی از روانشناسی نمی دانند، در تمام زندگی شان با یک روانشناس صحبت نکرده اند و حالا وارد کاری شده اند که اتفاقا تسلط به مباحث روانشناسی در آن حرف اول را می زند. اگر شما هم جزو این گروه از معامله گران هستید، ما در این مقاله می خواهیم به شما روش CPT را معرفی کنیم تا به کمک آن بتوانید بر این مشکل خود غلبه کنید.

مراحل روش CPT

متد CPT از 3 مرحله تشکیل شده است:

مرحله اول: شناسایی مشکلات فرد تریدر

همانطور که حدس می زنید، مشکلات هر فرد تریدر مخصوص به خود اوست و با افراد دیگر می تواند متفاوت باشد مثلا یک تریدر بسیار عجول است و معمولا بدون بررسی های لازم وارد ترید می شود و تازه بعد از ورود به معامله هست که یک سری از سیگنال ها رو میبیند اما خب دیگر دیر شده است و او احتمالا با ضرر ازین معامله خارج خواهد شد. از طرف دیگر، گروهی از تریدرها هستند که بسیار تعلل می کنند، این افراد آنقدر این دست و آن دست میکنند تا فرصت خوب معامله از بین می رود و در نتیجه نمی توانند معامله خوبی را شکار کنند. پس همانطور که می بینید مشکل هر فرد مخصوص به خود اوست و در این مرحله شما باید با اسکن دقیق خود، لیستی از مشکلاتی که دارید تهیه کنید. اجازه بدهید با بیان کردن تعدادی از مشکلات رایج به شما در تهیه لیست شخصی تان کمک کنیم. مشکلات شما می تواند شامل یک یا چند مورد از موارد زیر باشد:

• عجول بودن در ورود به معامله
• تعلل کردن در ورود یا خروج از معامله
• انجام معاملات بیش از حد ( Overtrading)
• انتقام جویی از بازار
• از دست دادن تمرکز حواس موقع ترید
• تحمل استرس زیاد
• عدم وفاداری به استراتژی و ورود به معاملاتی که مطابق استراتژی تان نبوده اند
• عدم رعایت نسبت ریسک به ریوارد مناسب
• عدم کنترل حجم معامله و افزایش بی مورد حجم
• دستکاری استاپ لاس و در ضرر بیشتر فرو رفتن
• دستکاری تیک پرافیت و زود از معامله خارج شدن
• طمع برای کسب سود، بیشتر از تی پی محاسبه شده
• مغرور شدن بعد از چند برد و رعایت نکردن اصول در معاملات بعدی
• ناامید شدن بعد از چند شکست
• از هم پاشیدن تمرکز بعد از یک یا دو شکست که منجر به زنجیره ای از شکست های بعدی شود (Snowball effect)

خب همانطور که می بینین این فقط بخشی از مشکلاتی هست که یک فرد تریدر می تواند با یک یا چند مورد از آنها مواجه شده باشد. این لیست می تواند بسیار طولانی تر از این باشد و ما فقط برای مثال تعدادی از مشکلات رایج را نام بردیم.

پس به طور خلاصه در مرحله اول از متد CPT در روانشناسی ترید شما می بایست لیستی از مشکلاتی که با آنها مواجه هستید را تهیه کنید، یعنی درواقع باید از احساسات خود آگاه باشید، تفاوت آنها را بشناسید و آنها را لیست کنید.

مرحله دوم: پیدا کردن ریشه های روانشناسی

خب بعد از اینکه هر کدام از مشکلات خود را نوشتید، حالا نوبت این است که برویم دنبال ریشه های روانشناسی آنها. اجازه بدهید یک مثال بزنیم:

فردی که در قسمت اول گفتیم عجول است و بدون انجام محاسبات لازم وارد ترید می شود احتمالا ریشه روانشناسی مشکلش ترس است. وی ترس از دست دادن فرصت ها را دارد که به انگلیسی به آن FOMO گفته می شود.

در طرف مقابل فردی که  برای ورود به معامله تعلل می کند می تواند ریشه مشکلش در وسواس فکری باشد. افرادی که وسواس دارند هر چیزی را چندین بار چک می کنند و تازه در نهایت مدام در این فکر هستند که نکنه چیزی را فراموش کرده باشند. ولی آیا این تنها ریشه و دلیل برای تعلل در ورود به معامله می باشد؟ قطعا خیر. مثلا دلیل دیگر می تواند ضعف در قدرت تصمیم گیری باشد. می دانید ضعف در قدرت تصمیم گیری یعنی چی؟ کافیه به حافظه خود مراجعه کنید، حتما بخاطر دارید افرادی را که برای یه خرید رفتن ساده و انتخاب لباس نمی توانند به تنهایی عمل کنند و حتما نیاز هست دوستی یا کسی از اعضای خانواده آنها را همراهی کند. در طرف مقابل کسانی اند که به تنهایی خرید می روند، خودشان انتخاب می کنند، لباس را در مقابل آینده امتحان می کنند، و خودشان تصمیم نهایی را میگیرند. پس متوجه شدید ضعف در قدرت تصمیم گیری حتی در جنبه های شخصی زندگی افراد هم می تواند حضور داشته باشد اما هیچوقت تا قبل از زمانی که فرد وارد دنیای معامله گری شود، اهمیت خودش را نشان نداده بود. در جدول زیر می توانید تعدادی از مشکلات رایج و ریشه های احتمالی آن را ببینید:

همانطور که مشاهده کردید هر یک از مشکلات فرد ِ تریدر، می تواند یک یا چند ریشه مختلف داشته باشد و جالب اینجاست که 2 نفر که هر دو موقع ورود به معامله بیش از حد تعلل می کنند ( مشکل یکسانی دارند) لزوما ریشه مشکل آنها یکی نیست و بر اساس شخصیت شان، گذشته و تجربیاتشان، می تواند ریشه مشکل آنها متفاوت باشد.

مرحله سوم: درمان ریشه ای

خب اکثر تریدرها هرگز به این مرحله نرسیده اند، چون هیچوقت مراحل 1 و 2 را طی نکرده اند. اما اگر شما به این مرحله رسیده باشید به شما تبریک می گوییم. حالا موقع این است که ریشه هایی که در مرحله قبل شناسایی شده اند را بتوانیم درمان کنیم. همانطور که می دانید در علم پزشکی درمان مثلا سردرد میگرنی با درمان دل درد متفاوت هست، در روانشناسی نیز به همین صورت است. یعنی درمان فردی که وسواس فکری دارد با درمان شخصی که عدم قدرت تصمیم گیری دارد متفاوت هست. خبر خوب اینکه این ساده ترین مرحله از متد CPT هست چراکه وقتی دقیقا مشکل شما و ریشه آن مشخص باشد، درمان کردن آن پیچیده نخواهد بود. علم روانشناسی آنقدر پیشرفت کرده است که برای هر یک از مشکلات فوق راه حل هایی دارد. این راه حل ها می توانند بر اساس روش هایی مثل ACT ، CBTیا REBT باشند. یک فرد متخصص در روانشناسی ترید می تواند به شما در این حوزه خیلی کمک کند. در موارد خاصی اگر مشکل فرد خیلی پیچیده باشد استفاده از جلسات روان درمانی نیز می تواند کمک بزرگی بکند. یک نکته بسیار مهم که باید به آن توجه کنید این است که اگرچه ما در این مقاله صرفا به تاثیر این مشکلات در ترید کردن پرداختیم اما حل کردن و برطرف کردن این مشکلات نه تنها در ترید بلکه در زندگی شخصی فرد، در ارتباطش با افراد پیرامونش مثل همسر و خانواده اش نیز بسیار کمک کننده خواهد بود. در واقع ترید کردن جایی است که شما را متوجه این می کند که نیاز دارید بعضی چیزها را در شخصیت خود تغییر دهید و این قضیه را باید به فال نیک بگیرید چرا که بعد از آن نه تنها در کار و ترید بلکه در زندگی شخصی تان نیز شاهد بهبود های بزرگی خواهید بود.

استاد مقراضی در پیج اینستاگرام خود، در استوری ها، هر از گاهی در مورد یکی از مشکلات تریدرها، ریشه آن و راه حل هایش مطالبی منتشر می کند. به شما توصیه می کنیم حتما پیج ایسنتاگرام را فالو داشته باشید و از اطلاعات ایشان در زمینه متد CPT در روانشناسی ترید به رایگان استفاده نمایید.

برای مطالعه بیشتر در این زمینه می توانید مقالات مرتبط زیر را نیز مطالعه کنید:

• کتاب های روانشناسی فارکس
• روانشناسی بازار فارکس
• روانشناسی بازار های مالی
• راز های فاش شده روانشناسی ترید