تحلیل گران بازار سرمایه همواره در پی یافتن راهی برای پیش بینی و تشخیص روند بازار بودهاند، به همین منظور الگوها و راهنماهای بسیاری را به عنوان ابزارهای تحلیل تکنیکال ابداع کردهاند که تفسیر نمودار را برای ما آسانتر می کنند، به این ابزارها اندیکاتور میگویند.
اندیکاتور در لغت به معنای شاخص و نشانگر و در واقع ابزاری است که با اعمال یک سری روابط ریاضی مشخص، روی قیمت یا حجم معاملات و یا هر دو شکل می گیرد و از آنها برای هشدار، پیش بینی و تایید تحلیل استفاده میشود.
آشنایی با اندیکاتورهای مختلف به تحلیل گران کمک می کند تا دقت و سرعت تحلیل های خود را افزایش دهند. اندیکاتورها انواع مختلفی دارند و هر کدام اطلاعات بسیار ارزشمندی در خصوص وضعیت روند قیمت، قدرت روند، شتاب قیمت و... را در اختیار معامله گران قرار میدهند.
دو نمونه از اندیکاتورهای مهم و پرکاربرد در بین تحلیل گران تکنیکال، اندیکاتور Macd و Rsi هستند. در ادامه به معرفی کامل این دو اندیکاتور و بررسی وجوه تشابه و تفاوت آنها می پردازیم.
پیشنهاد مطالعه: فارکس
اندیکاتور Macd مخفف عبارت "Moving Average Convergence Divergence"، به معنای میانگین متحرک همگرایی واگرایی است که به اختصارMacd گفته می شود.
این اندیکاتور در سال 1970 میلادی توسط یک محقق آمریکایی به نام جرالد اپل (Gerald Appel) طراحی شد و همانطور که از نام آن پیداست، در آن از میانگین های متحرک استفاده شده و فرمول محاسباتی پیچیدهای ندارد.
به زبان ساده، اگر قیمت دارایی را برای دورههای مشخصی با هم جمع کرده و سپس به آن دوره ها تقسیم کنید، میانگین متحرک آن را بدست آوردهاید، البته میانگین های متحرک چند نوع دارند.
نوع ساده که فقط مقادیر را جمع و تقسیم میکند و نوع نمایی یا EMA که به آخرین تغییرات قیمت وزن بیشتری می دهد، در اندیکاتور مکدی نیز از همین نوع از میانگین متحرک استفاده شده است.
این اندیکاتور به معامله گران کمک می کند تا جهت، قدرت و شدت روند را شناسایی کنند. میانگین های متحرک نمایی به کار رفته در این اندیکاتور به صورت پیش فرض معمولا عبارتند از: میانگین متحرک 12 روزه، میانگین متحرک 26 روزه و میانگین متحرک 9 روزه. این ها پر استفاده ترین زمان ها در اندیکاتور مکدی هستند.
به طور کلی، این اندیکاتور در نمایش نموداری از سه جزء اساسی تشکیل شده است که عبارتند از:
۱- خط macd ( آبی)؛ خط مکدی از تفریق دو میانگین نمایی (EMA) 26 دورهای و 12 دورهای بدست آمده که معمولا به طور پیش فرض با رنگ آبی نمایش داده می شود و نوسانات این خط زیاد است.
۲- خط سیگنال (خط قرمز)؛ این خط در اصل همان میانگین نمایی (EMA) 9 دورهای می باشد که تحت عنوان خط سیگنال شناخته می شود، این خط معمولا با رنگ قرمز نمایش داده می شود و واکنش آن نسبت به نوسانات قیمت در مقایسه با خط مکدی، بسیار کندتر و کمتر است، خط سیگنال بر روی خط مکدی ترسیم شده و در نتیجه آن، سیگنال های خرید و فروش صادر می گردد.
۳- میله های هیستوگرام؛ هیستوگرام در حقیقت نشان دهنده اختلاف بین دو خط مکدی و خط سیگنال است که در قالب خطوط عمودی ترسیم می گردد، هر وقت خط مکدی و سیگنال، اختلاف زیادی داشته باشند، میله های هیستوگرام بلندتر و هر وقت اختلاف آنها کم باشد، هیستوگرام کوچکتر خواهد شد و در نقطه ای که این دو خط با هم برخورد کنند، هیستوگرام صفر می شود و هرگاه هیستوگرام بالاتر از صفر باشد، رنگ آن معمولا آبی و هرگاه پایینتر از خط صفر باشد، رنگ آن قرمز می شود، در نقاط تلاقی خطوط نیز شاهد از بین رفتن یا صفر شدن مقادیر هیستوگرام خواهیم بود.
کاربرد اصلی هیستوگرام این است که به شما بگوید روند در چه زمانی در حال شتاب گرفتن است و هرچه میلههای آن بلندتر باشد یعنی روند شتاب بیشتری دارد.
بنابراین، هیستوگرام برای شناسایی جهت روند به کار نمی آید، بلکه کاربرد اصلی آن تشخیص شتاب روند است.
اعداد یاد شده با توجه به روش معاملاتی معامله گران، نوع معامله و اهداف مور نظر آنها قابلیت تغییر دارند، همانطور که از عنوان اندیکاتور MACD پیداست، این اندیکاتور نشان دهنده همگرایی و واگرایی این دو میانگین متحرک است.
همگرایی زمانی رخ میدهد که این دو میانگین متحرک به سمت یکدیگر حرکت میکنند، و در زمان واگرایی نیز، این دو میانگین از یکدیگر دور میشوند.
پیشتهاد مطالعه: اندیکاتور ADX
قبل از ورود به این مبحث، باید گفت که به طور کلی، روند مثبت و منفی در مکدی به روش های زیر شناسایی می شود:
چنانچه یک روند صعودی یا نزولی در این اندیکاتور قصد تغییر داشته باشد، نشانه های زیر ظاهر خواهد شد:
کاهش یافتن ارتفاع میلههای هیستوگرام و خارج شدن خط سیگنال از هیستوگرام مکدی.
پیشنهاد مطالعه: ترید با کراس میانگین متحرک
با توجه به آنچه گفته شد، برای سیگنال گیری با اندیکاتور مکدی معمولا به چندین اتفاق باید توجه کرد:
۱- تقاطع خط اندیکاتور با خط سیگنال: همانطور که گفتیم، در نقطهای که دو خط مکدی و سیگنال با یکدیگر برخورد می کنند، نمودار هیستوگرام صفر می شود. همین موضوع می تواند نوید بخش یک تغییر روند در بازار باشد، در صورتی که خط مکدی از سمت پایین خط سیگنال را قطع کرده و از آن عبور کند و بالای خط سیگنال قرار بگیرد، می توانیم پیش بینی کنیم که روند بازار به سمت مثبت در حرکت است.
در صورتی که خط سیگنال از سمت پایین خط مکدی را قطع کند و سپس بالای آن قرار بگیرد، در این صورت میتوان انتظار ریزش بازار را داشت.
۲- تقاطع خط اندیکاتور با خط مبنا یا خط صفر: وقتی میانگین متحرک ۱۲ و ۲۶ روزه تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته باشند، ممکن است منحنی اندیکاتور از خط صفر خود عبور کند و بالا یا پایین آن برود، در این حالت اگر منحنی از خط مبنا (صفر) بالاتر برود آن را سیگنال خرید یا گاوی و اگر از خط مبنا پایین تر برود، آن را سیگنال فروش یا خرسی در نظر میگیریم.
به طور کلی، تقاطع اندیکاتور با خط صفر بیشتر می تواند تغییر جهت روند را نشان بدهد ولی چندان نمیتواند سرعت آن را مشخص نماید.
۳- واگرایی بین اندیکاتور و قیمت: وقتی که رفتار قیمت (پرایس اکشن) بر خلاف رفتار اندیکاتور باشد، می گوییم که واگرایی رخ داده است، به عبارتی حرکت اندیکاتور و قیمت خلاف جهت یکدیگر بوده و میتوان آن را هشداری دانست که روند فعلی قیمت ضعیف بوده و احتمالا در آینده تغییر جهت می دهد.
برای مثال، اگر اندیکاتور دو سقف ثبت کند به صورتی که، سقف دوم از سقف اول پایین تر باشد، اما در همان بازه زمانی، قیمت دو سقف ثبت کند به صورتی که، سقف دوم بالاتر از سقف اولی باشد، می گوییم که واگرایی داریم.
واگرایی را میتوان به عنوان سیگنالی پر کاربرد و قدرتمند در بین طرفداران تحلیل تکنیکال به شمار آورد.
البته، استفاده از واگرایی بین اندیکاتور و قیمت، بسیاری از اوقات می تواند سیگنال کاذب دهد، به همین دلیل استفاده از واگرایی در اندیکاتور دیگری از جمله RSI نیز همواره توصیه می شود.
۴- ترکیب اندیکاتور مکدی با اندیکاتور دیگری از جمله RSI: در ادامه مطلب و به معرفی اندیکاتور RSI اشاره خواهیم کرد که به منظور فیلتر کردن سیگنال های صادره از اندیکاتورها و گرفتن تاییدیه، استفاده از حداقل دو اندیکاتور، همواره توصیه میگردد.
مکدی از اندیکاتورهای بسیار محبوب در میان تحلیل گران می باشد، که از جمله مهمترین مزایای آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
مکدی علاوه بر تحلیل روند بازار، قدرت روند را نیز به ما نشان می دهد، این امر به معامله گران کمک می کند تا روندهای قوی را شناسایی نمایند، قدرت روند در مکدی، با استفاده از میلههای هیستوگرام مشخص می شود.
علیرغم کاربرد های بسیار اندیکاتور مکدی، محدودیت هایی را نیز می توان برای آن در نظر گرفت، یکی از مهمترین و اساسیترین مشکلات، مربوط به واگرایی این اندیکاتور است، با این توضیح که ممکن است، مکدی سیگنال بازگشتی را صادر کند اما بازگشتی اتفاق نمی افتد و سبب ایجاد واگرایی کاذب می شود.
در واقع، بازگشت های زیادی را پیش بینی می کند که در عمل اتفاق نمی افتد. علاوه بر این، قادر نیست تمام بازگشت ها را نیز پیش بینی نماید.
از سوی دیگر، اندیکاتور مکدی ممکن است سیگنال های کاذب در اختیار تحلیل گران قرار دهد، برای مثال، پس از یک تلاقی بین خطوط مکدی و سیگنال، در حالیکه توقع افزایش قیمت را داریم ناگهان قیمت ریزش می کند.
برای جلوگیری از این مشکل، باید از سایر فیلترهای تایید معامله جهت ورود و خروج از معامله استفاده نماییم.
برای مثال، در زمان خرید یا فروش، چنانچه سیگنال خرید یا فروش را از واگرایی دریافت نمودیم، تقاطع خط سیگنال و مکدی را نیز بررسی نماییم. در این صورت، سیگنال های اشتباه و گمراه کننده به حداقل خواهد رسید.
مشاهده بیشتر: دوره فارکس
اندیکاتور RSI که مخفف عبارت "Relative Strenght Index" است، به معنای شاخص قدرت (مقاومت) نسبی و یک اندیکاتور مومنتوم (momentum) است که در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می گیرد.
این اندیکاتور میزان تغییرات اخیر قیمت را برای ارزیابی نواحی اشباع خرید یا اشباع فروش در بازار سهام، فارکس، ارزهای دیجیتال و... به کار می گیرد.
اندیکاتورهای مومنتومی اندیکاتورهایی هستند که برای تعیین قدرت یا ضعف روند قیمت استفاده می شوند.
این اندیکاتور برای اولین بار توسط ج.ولز وایلدر (J.Welles Wilder) در سال 1987 معرفی شد.
اندیکاتور RSI معمولا در یک بازه زمانی 14 روزه مورد استفاده قرار می گیرد. این اندیکاتور در مقیاس 0 تا 100 اندازه گیری شده و معمولا بالاترین سطح آن عدد 70 و پایین ترین سطح آن عدد 30 می باشد.
محاسبه RSI همانند بیشتر اندیکاتورها در یک دوره و از طریق محاسبات ریاضی و عملیاتی مانند میانگین گیری انجام می گیرد و نتایج حاصل از آن برای تحلیل مورد استفاده قرار می گیرد.
با توجه به اینکه برای استفاده از این اندیکاتور نیازی به یادگیری فرمول پیچیده آن نداریم و برای پرهیز از تفصیل مطلب از تشریح فرمول آن خودداری می نماییم و تنها به ذکر فرمول آن اکتفا می کنیم.
برای محاسبه مقدار RSI برای یک کندل خاص، از اطلاعات 14 کندل قبل استفاده می شود (دوره 14 روزه). برای محاسبه RSI مهمترین عنصر، طول دوره (length) است. در واقع طول دوره نشان می دهد که مقادیر با استفاده از چه تعداد کندل محاسبه می شود و هر چه طول دوره بیشتر باشد، مقدار RSI به داده های بیشتری وابسته می شود و هرچه طول دوره کمتر باشد، در این حالت مقدار RSI بیشتر به داده های جدید نزدیک خواهد شد.
عدد 14 که مقدار پیش فرض طول دوره اندیکاتور RSI است، برای تحلیل میان مدت مناسب است و بسته به اینکه استراتژی شما کوتاه مدت، میان مدت و یا بلند مدت است می توانید طول دوره را تغییر دهید.
علاوه بر طول دوره، قیمت مورد استفاده نیز در مقدار RSI موثر است، معمولا برای تمام اندیکاتورها از قیمت پایانی کندل برای محاسبه استفاده می نمایند.
مشاهده بیشتر: بهترین بروکر فارکس
همانطور که گفته شد این اندیکاتور بین دو سطح 0 و 100 در نوسان می باشد. در این بین، دو سطح کلیدی 30 و 70 را به ترتیب به عنوان سطوح اشباع فروش و اشباع خرید مینامند.
به این معنی که هرگاه مقدار RSI به عدد 30 و کمتر از آن برسد به این معنی است که شاهد فروشهای افراطی در بازار هستیم و لذا امکان کاهش فشار فروش و صعود قیمت وجود دارد.
برعکس، عبور RSI از سطح 70 به سمت بالا به معنی خریدهای افراطی در بازار می باشد که در نهایت ممکن است این خریدها به پایان رسیده و شاهد نزول قیمت باشیم.
برخی از تحلیل گران از رسم خطوط افقی بین مقادیر 30 و 70 برای تشخیص سقف و کف ها در روندهای قوی استفاده میکنند. برای جلوگیری از سیگنال های کاذب اندیکاتور، می توان تنها سیگنال هایی را که در جهت روند بازار هستند استفاده کرد.
نکته مهمی که در مورد RSI باید به آن توجه کنیم آن است که، ممکن است خروج RSI از مناطق اشباع، بدون افت یا صعود قیمت و تنها با نوسان قیمتی صورت بگیرد. پس این موضوع را همیشه به یاد داشته باشید که استفاده از اندیکاتور به تنهایی میتواند در برخی موارد باعث ایجاد خطا در تصمیم گیری شود و لذا باید در کنار سایر ابزارها به کار برده شود.
یکی دیگر از کاربردهای اندیکاتور RSI، به کار بردن خطوط روند همراه با این اندیکاتور می باشد. به عبارت دیگر، به همان شکل که خطوط روند را در مورد قیمت استفاده می کنیم، به شکل مشابه می توان همان خطوط را در مورد RSI نیز استفاده کرد.
رسم خطوط روند بر روی RSI و مشاهده شکست های خط روند از جمله سیگنال هایی است که مورد توجه قرار می گیرد.
معمولا اسیلاتورها به عنوان اندیکاتورهای پیشرو (leading) شناخته می شوند و این به این معنی است که سیگنالهای مشاهده شده در اسیلاتورها، با تاخیر در نمودار قیمت قابل مشاهده هستند.
بنابراین، اگر شکستی در خط روند یا سطوح حمایت و مقاومت رخ بدهد، به احتمال زیاد در نمودار قیمت نیز اتفاق خواهد افتاد.
کاربرد مهم دیگر RSI استفاده از واگرایی ها است واگرایی ها به شما کمک می کنند تا در جهت روند معامله نمایید و از دو مورد مهم مطلع گردید: انتهای روندها و اصلاح روندها.
اگر دو قله یا دو دره (پشت سر هم) در نمودار تشکیل شده باشد، می توانید با کشیدن یک خط روند روی نمودار و روی نقطههای متناظر آن در RSI، متوجه شوید که آیا واگرایی رخ داده است یا خیر.
اگر شیب این دو خط روی نمودار قیمت و RSI در یک جهت باشند (شیب صعودی یا نزولی )، ما هیچگونه واگرایی نداریم.
اما اگر شیب خط کشیده شده روی نمودار و خط روی RSI در جهت هم نباشند، احتمال وقوع یک واگرایی وجود دارد.
به طور کلی واگرایی ها به دو دسته واگرایی معمولی (Regular Divergence) و واگرایی مخفی (Hidden Divergence) تقسیم می شوند.
هر کدام از این واگرایی ها نیز به دو دسته واگرایی منفی و واگرایی مثبت طبقه بندی می شوند:
بیان انواع واگرایی ها و تشریح آن ها خود به تحقیقی جامع نیازمند است، لذا شما می توانید برای مطالعه دقیق تر واگرایی ها، انواع و کارکرد آنها به مقالات مربوط به هر کدام مراجعه نمایید.
در اینجا به ذکر نام و انواع آنها بسنده کرده و از تفصیل مطلب خودداری می نماییم.
به طور خلاصه می توان سیگنال های خرید و فروشی را که از اندیکاتور RSI دریافت کرد را به شکل زیر بیان نمود:
در اینجا لازم است نکته ای که در خصوص اندیکاتور مکدی بیان گردید دوباره تکرار شود و آن این که به منظور فیلتر کردن سیگنال های اشتباه باید از ابزارها و اندیکاتورهای دیگر نیز در کنار اندیکاتور RSI استفاده گردد.
همانطور که بیان شد، وجود مناطق اشباع خرید و فروش( محدوده 30 و 70) که از ویژگی های خاص این اندیکاتور است، می توانند هشدار به معامله گران بوده و از جمله سیگنالهای معاملاتی محسوب می شوند.
البته این به معنای سیگنال قطعی نیست، اما می تواند هشداری باشد مبنی بر اینکه باید انتظار تعدیل قیمت را داشته باشیم، محدودههای یاد شده تنها براساس تجربه معامله گران مختلف در طول زمان تعیین شده و بین تحلیل گران پذیرفته شده است.
علیرغم وجود نکات مثبت و کارایی اندیکاتور RSI، این اندیکاتور نیز مانند سایر اندیکاتورها سیگنالهای قطعی برای معامله صادر نمیکند و احتمال سیگنال کاذب و شکست آن وجود دارد.
لذا، به منظور جلوگیری از اشتباهات و فیلتر کردن سیگنالهای کاذب باید از سایر تاییدیهها جهت ورود به معامله استفاده نمایید.
مشاهده بیشتر: آموزش پیشرفته فارکس
همانطور که به طور تفصیلی در خصوص دو اندیکاتور MACD و RSI بیان شد، اندیکاتور مکدی در واقع رابطه بین دو میانگین متحرک نمایی (EMA) را به ما نشان می دهد و اندیکاتور مکدی را در دسته اندیکاتورهای مومنتومی قرار می دهند، به این معنی که این اندیکاتور اندازه حرکت بازار را به ما نشان می دهد.
اندیکاتور RSI نیز در دسته اندیکاتورهای مومنتوم قرار دارد، با این تفاوت که این اندیکاتور مناطق اشباع خرید (over boutght) و اشباع فروش (over sold) را به تحلیل گران نشان می دهد.
تفاوت دیگر در بازه زمانی این دو اندیکاتور است، بازه زمانی RSI به صورت پیش فرض 14 روزه است و بین 0 و 100 نوسان می کند، در حالیکه در MACD یک خط میانی (خط صفر) برای هیستوگرام وجود دارد که می تواند مثبت یا منفی شود.
ممکن است در زمانی که RSI اشباع فروش را نشان می دهد، MACD همچنان نشان دهنده افزایش فشار فروش باشد، به همین دلیل توصیه می شود که این دو ابزار در کنار یکدیگر مورد استفاده قرار گیرند و استفاده از آنها به تنهایی توصیه نمی شود.
بهترین استفاده از اندیکاتورها، دریافت تاییدیه برای ورود یا خروج از بازار است.
مشاهده بیشتر: استراتژی فارکس
در این مقاله به صورت کامل دو اندیکاتور مکدی (MACD) و (RSI) را مورد بررسی قرار دادیم و به تشابه و تفاوت هایی که بین این دو اندیکاتور وجود دارد اشاره کردیم.
باید در نظر داشته باشید که هیچگاه با یک سیگنال وارد معامله نشوید و همیشه برای تایید سیگنال از اندیکاتور دیگری نیز استفاده کنید تا با خیال راه تری وارد معامله شوید.
شما دوستان عزیز برای داشتن اطلاعات بیشتر در مورد این دو اندیکاتور می توانید مقالاتی که در مورد این اندیکاتورها تهیه شده است را در مجموعه آموزش بورس مطالعه نمایید.
کد بازیابی به ایمیل و شماره موبایل ارسال شد
این کد حداکثر 5 دقیقه اعتبار دارد
نظرات :
samira
1401-08-15سلام ممنون میشم یه استراتژی خوب از ترکیب MACD و RSI رو هم آموزش بدید!
مدیر وبسایت
1401-11-17عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، در استراتژِی cts از هردو این اندیکاتورها استفاده میشود.
سهراب
1402-01-17سلام کدوم یکی از این دو اندیکاتور برای ترکیب با پرایس اکشن مناسب تر هست؟
مدیر وبسایت
1402-02-07عرض سلام و احترام خدمت شما دوست عزیز، هر دو این اندیکاتورها برای ترکیب مناسب هستند و با توجه به مزایا و معایبی که هر اندیکاتور داره میتونید اندیکاتور مناسب برای این مورد رو انتخاب کنید.
AtoosaPaknejad
1402-10-02سلام با توجه به محدودیت های تریدینگ ویو آیا اندیکاتوری هستش که مکدی و RSI را در یک اندیکاتور ادغام کرده باشه؟
مدیر وبسایت
1403-03-02با سلام و احترام فراوان خدمت شما دوست عزیز، بله میتوانید از اندیکاتوری که تیم مجموعه آموزش بورس تهیه کرده استفاده کنید. برای دانلود و آموزش این اندیکاتور میتوانید از لینک زیر استفاده کنید. https://amoozesh-boors.com/fa/article/How-to-use-more-than-3-indicators-in-trading-view