افزایش سرمایه از محل سود انباشته

افزایش سرمایه از محل سود انباشته یکی از روشهای رایج تامین مالی شرکت‌های بورسی است و منبع آن، سودهایی است که شرکت طی دوره‌های مالی مختلف انباشته کرده است. در طی این نوع از افزایش سرمایه، سهامداران سهام جایزه دریافت می‌کنند اما از نظر تئوری تفاوتی میان ارزش دارایی سهامدار قبل و پس از افزایش سرمایه رخ نخواهد داد.

در ادامه با مثال‌های متعدد، این نوع از افزایش سرمایه را به همراه نکات مهم در این زمینه آموزش خواهیم داد.

منبع مالی افزایش سرمایه از محل سود انباشته چیست؟

همان طور که از نام این افزایش سرمایه برمی‌آید، منبع تامین مالی آن سودهایی است که شرکت در دوره‌های گذشته، انباشته کرده است. در واقع، شرکت‌ها معمولا کل سودی که به ازای هر سهم به دست می‌آید را بین سهامداران تقسیم نمی‌کنند. طبق قانون، بخشی از این سود باید در شرکت انباشته شود تا بعدا به منظور تامین مالی شرکت برای انجام فعالیت‌های تولیدی، سرمایه گذاری و ... استفاده شود. به عبارت دیگر، در افزایش سرمایه از محل سود انباشته:

تعداد سهام بعد از افزایش سرمایه از محل سود انباشته

درصد مالکیت سهامداران پس از افزایش سرمایه از محل سود انباشته ثابت باقی می‌ماند اما از آنجایی که سرمایه شرکت افزایش یافته، متناسب با درصد افزایش و درصد مالکیت افراد، به سهامداران سهام اضافی تعلق گرفته می‌شود. چون سهامداران لازم نیست برای دریافت این سهام وجهی پرداخت کنند به این سهام اضافی، سهام جایزه گفته می‌شود.

به عنوان مثال سهام فزر، اطلاعیه پیشنهاد افزایش سرمایه‌ای به میزان ۵۵٪ از محل سود انباشته را در سایت کدال منتشر کرده است. پس از انجام مراحل قانونی و ثبت افزایش سرمایه، اگر شما ۱۰،۰۰۰ سهم از این نماد را در پرتفوی خود داشته باشید، سهام شما ۵۵٪ بیشتر می‌شود؛ ۱۵،۵۰۰ سهم.

فرمول تعداد سهام پس از افزایش سرمایه از محل اندوخته در تصویر زیر نمایش داده شده است.

• به جای X، از شکل عددی درصد افزایش سرمایه استفاده کنید. مثلا ۰.۵۵ به جای ۵۵٪، ۱ به جای ٪۱۰۰، ۳ به جای ۳۰۰٪ و ... .

اگر قصد خرید سهام این شرکت را دارید، پیشنهاد می‌کنیم، پیش از خرید، جدیدترین تحلیل سهام فرز را که توسط تیم کارشناسان انجمن خبرگان تهیه شده را بررسی کنید.

تاثیر افزایش سرمایه از محل سود انباشته بر قیمت سهم

پس از افزایش سرمایه از محل سود انباشته، قیمت سهم کاهش پیدا می‌کند. همان طور که پیشتر اشاره شد، میزان دارایی سهامداران تغییری نخواهد کرد اما از آنجایی که تعداد سهام سهامداران بیشتر شده است، قیمت سهام باید متناسب با آن کاهش پیدا کند.

فرمول افزایش سرمایه از محل سود انباشته در تصویر زیر نشان داده شده است.

به عنوان مثال، نماد افق، از دیگر شرکت‌هایی است که درخواست افزایش سرمایه خود از محل سود انباشته با مقدار ۵۰٪ را ثبت کرده است. قیمت کنونی نماد ۱۸۰۰ تومان است. به جای X در فرمول بالا، شکل عددی درصد یعنی ۰.۵ را قرار می‌دهیم. در نهایت، قیمت جدید سهام برابر ۱۲۰۰ تومان خواهد بود.

نکات مهم افزایش سرمایه از محل سود انباشته برای سهامداران

• اگر در روز برگزاری مجمع عمومی فوق العاده که در خصوص افزایش سرمایه تصمیم‌گیری می‌شود، سهامدار شرکت باشید، به شما سهام جایزه تعلق خواهد گرفت.
• فروش سهام پایه پس از برگزاری مجمع امکان‌پذیر است.
• فروش سهام جایزه تنها پس از تکمیل شدن تمامی مراحل افزایش سرمایه امکان‌پذیر است.

زمان بازگشایی سهم بعد از افزایش سرمایه

پس از متوقف شدن نماد و برگزاری مجمع عمومی فوق العاده در خصوص افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا سایر انواع افزایش سرمایه‌ها:

• اگر افزایش سرمایه کمتر از ۲۰۰٪ باشد، حداکثر ۲ روز کاری بعد نماد بازگشایی می‌شود.
• اگر افزایش سرمایه بیشتر از ۲۰۰٪ باشد، پس از انتشار آگهی «ثبت افزایش سرمایه» در وبسایت کدال، نماد بازگشایی می‌شود. این فرآیند ممکن است بیش از ۲ ماه به طول بیانجامد.

ثبت حسابداری افزایش سرمایه از محل سود انباشته، اطلاعیه‌ای است که با مراجعه به وبسایت کدال می‌توانید آن را مشاهده کنید. تصویر زیر، نمونه ای از آگهی ثبت افزایش سرمایه در سهام تملت را نمایش می‌دهد.

مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل سود انباشته برای سهامداران

۱- مزایا

• عدم نیاز به پرداخت مبلغ اسمی یا هر گونه وجهی برای دریافت سهام جایزه.
• کاهش قیمت سهام پس از افزایش سرمایه ممکن است منجر به ترغیب سهامداران برای خرید سهام و رشد قیمت شود.
• معمولا فرآیند ثبت افزایش سرمایه از محل سود انباشته کوتاه‌تر از افزایش سرمایه از محل آورده نقدی است.

۲- معایب

• خواب سرمایه در افزایش سرمایه‌های بیشتر از ۲۰۰٪.
• ممکن است پس از بازگشایی نمادهایی که به مدت طولانی به علت افزایش سرمایه متوقف بوده‌اند، سهامداران زیادی سهام خود را به فروش برسانند و منجر به افت قیمت شوند.

مزایا و معایب افزایش سرمایه از محل سود انباشته برای شرکت‌ها

۱- مزایا

• سرعت گرفتن فرآیند توسعه در شرکت
• بهبود سودآوری شرکت در نتیجه گسترش طرح‌های توسعه‌ای
• عدم نیاز به ورود نقدینگی از منابع دیگر

۲- معایب

• عدم امکان استفاده از این روش در شرکت‌هایی که سود اندوخته قابل توجهی ندارند.

بهترین نوع افزایش سرمایه کدام است؟

به طور کلی می‌توان گفت اگر هدف از افزایش سرمایه، گسترش فعالیت‌های شرکت باشد، در بلندمدت منجر به سودآوری بیشتر شده و در نهایت سهامداران هم از افزایش قیمت بازاری سهم و هم از افزایش سود نقدی شرکت سود خواهند برد. از این لحاظ، افزایش سرمایه از محل سود انباشته می‌تواند به عنوان بهترین نوع افزایش سرمایه در نظر گرفته شود چراکه شرکت نقدینگی را نه از بیرون بلکه از سودهای پیشین شرکت فراهم می‌کند. بنابراین احتمال به کارگیری اصولی آنها و کسب سود بیشتر از این طریق محتمل است.

با این وجود، برای انتخاب شرکت در افزایش سرمایه شرکت‌ها چه از نوع سود انباشته یا سایر انواع باید از تحلیل بنیادی استفاده کنید. به عبارت دیگر، نمی‌توان در هر افزایش سرمایه از نوع سود انباشته‌ای شرکت کرد. ممکن است شرکت الف با افزایش سرمایه رشد کند اما شرکت ب پس از افزایش سرمایه نه تنها رشد نکند بلکه سهام آن با افت قیمت نیز مواجه شود.

به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم در صورتی که زمان کافی برای انجام تحلیل بنیادی و بررسی جزئیات افزایش سرمایه و سودآوری شرکت‌ها را ندارید از سیگنال بورس تهران استفاده کنید. این سیگنال‌ها، حاصل فعالیت تیمی از کارشناسان حرفه‌ای بورس با مدیریت استاد هومن مقراضی هستند که در پرتفوی بورسی مجموعه نیز از آنها استفاده می‌شود.

هدف افزایش سرمایه از محل سود انباشته چیست؟

• اصلاح ساختار مالی
• جلوگیری از خروج وجه نقد به منظور تامین سرمایه در گردش
• تامین منابع مالی مورد نیاز برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای
• استفاده از مزایای مالیاتی

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی نکات مربوط به افزایش سرمایه از محل سود انباشته شرکت‌ها پرداخته و دانستیم که در این روش، نقدینگی به شرکت وارد نمی‌شود. شرکت‌ها طبق قانون باید سالانه بخشی از سود را در یک حساب جداگانه ذخیره کنند. در نهایت این حساب اندوخته می‌تواند به منبع افزایش سرمایه شرکت‌ها تبدیل شود. افرادی که قصد خرید و فروش سهام و کسب بازدهی بالا از این بازار را دارند باید از زمان افزایش سرمایه، تحلیل وضعیت بنیادی شرکت، احتمال خواب سرمایه و از همه مهمتر توانایی تحلیل تاثیر افزایش سرمایه بر سودآوری شرکتها مطلع باشند تا بتوانند به بهترین نحو از این افزایش سرمایه‌ها استفاده کنند.

جهت آشنایی با سایر موارد مربوط به افزایش سرمایه در بورس، مجامع و سودآوری شرکت‌های بورسی از مقالات زیر استفاده کنید.

• افزایش سرمایه از محل آورده نقدی
• افزایش سرمایه از محل صرف سهام
• آموزش کامل تحلیل بنیادی | تحلیل فاندامنتال به زبان ساده
• تغییرات قیمت سهام بعد از تقسیم سود نقدی
• مجمع عمومی عادی سالیانه چیست؟
• دلایل توقف نمادها در بورس و نحوه بازگشایی آن‌ها
• معاملات تحت احتیاط در بورس و فرابورس | تعلیق نماد به چه معناست؟
• چه سهامی را در بورس بخریم؟
• چه سهامی را در بورس نخریم؟
• پذیره‌نویسی چیست؟

سوالات متداول

۱- افزایش سرمایه از محل سود انباشته چقدر طول می‌کشد؟

 زمان دقیقی برای افزایش سرمایه از محل سود انباشته و اختصاص سهام جایزه به پرتفوی سهامداران وجود ندارد. در واقع، زمان افزایش سرمایه توسط هیئت مدیره هر شرکت مشخص می‌شود. در برخی موارد این فرآیند ممکن است بیشتر از ۲ ماه نیز به طول بیانجامد. با این وجود، نماد حداکثر ۲ روز کاری پس از افزایش سرمایه بازگشایی می‌شود. تنها در صورتی که افزایش سرمایه بیش از ۲۰۰٪ باشد، بازگشایی نماد منوط به اتمام فرآیند افزایش سرمایه و ثبت آگهی مربوط به آن است.

۲- آیا امکان استفاده از چندین روش افزایش سرمایه توسط شرکت‌های بورسی وجود دارد؟

بله. شرکت‌های بورسی اغلب از روشهای ترکیبی افزایش سرمایه استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، بخشی از افزایش سرمایه را از طریق سود انباشته و بخش دیگری را از طریق آورده نقدی سهامداران تامین می‌کنند.