EPS چیست؟ DPS چیست و چه فرقی با هم دارند؟

EPS و DPS در بورس، میزان سودآوری شرکت به ازای هر سهم را نشان ‌می‌دهند، با این تفاوت که EPS، میزان سود محقق شده به ازای هر سهم را نشان ‌می‌دهد اما DPS، بخشی از EPS است که به شکل نقدی میان سهامداران تقسیم ‌می‌شود. برای محاسبه EPS، سود خالص یک شرکت بر تعداد کل سهام منتشره آن تقسیم ‌می‌شود. محاسبه DPS یا تصمیم‌گیری در خصوص مقدار سودی که باید بین سهامداران تقسیم شود، در مجمع عمومی سالیانه شرکت‌ها مشخص ‌می‌شود.

• EPS مخفف عبارت Earnings per share است و DPS مخفف عبارت Dividend per share است.

نکات کلیدی

• EPS (سود خالص هر سهم) میزان سود محقق شده به ازای هر سهم را نشان ‌می‌دهد.
• DPS (سود نقدی هر سهم) درصدی از EPS است که بین سهامداران تقسیم ‌می‌شود.
• برای محاسبه EPS، سود خالص را بر تعداد کل سهام شرکت تقسیم ‌می‌کنند اما محاسبه DPS با توجه به مواردی همچون نیاز شرکت به نقدینگی برای انجام پروژه‌های آتی، نیاز به ذخیره اندوخته و ... به صورت درصدی از EPS تعیین ‌می‌شود.

EPS چیست؟

EPS، میزان سود خالص یا سود محقق شده به ازای هر سهم را نشان می‌دهد. EPS از تقسیم میزان سود خالص شرکت بر تعداد کل سهام آن به دست می‌آید. فرمول EPS در تصویر زیر نشان داده شده است.

اگر میزان سود خالص یک شرکت در پایان سال مالی، ۲۰۰ میلیارد ریال و تعداد کل سهام آن ۱ میلیارد برگه باشد، سود هر سهم یا EPS آن برابر با ۲۰۰ ریال خواهد بود.

DPS چیست؟

DPS یا سود نقدی، مقداری از EPS است که بین سهامداران شرکت تقسیم می‌شود. شاید بپرسید چرا تمام سود محقق شده به ازای هر سهم به سهامداران تعلق نمی‌گیرد؟ در جواب باید گفت که بخشی از سود هر شرکت باید در اندوخته قانونی و یا برای انجام فعالیت‌های آتی شرکت ذخیره شود. به همین دلیل است که تنها درصدی از سود سالانه محقق شده با عنوان DPS بین سهامداران تقسیم می‌شود.

تفاوت DPS‌ و EPS چیست؟

احتمالا با توضیحاتی که تا بدینجا داده‌ایم، متوجه تفاوت EPS و DPS شده‌اید. EPS، سود خالص هر سهم را نشان می‌دهد. مقداری از این سود تحت عنوان سود انباشته ذخیره می‌شود اما درصدی از آن با عنوان DPS یا سود نقدی بین سهامداران تقسیم می‌شود.

جدول زیر در یک نگاه به مقایسه DPS‌ و EPS می‌پردازد.

برخی شرکت‌ها تصمیم می‌گیرند بخش زیادی از EPS را تقسیم کنند اما برخی دیگر، درصد کمتری از آن را تقسیم کرده و بقیه آن را به اندوخته قانونی و سایر فعالیت‌های آتی شرکت اختصاص می‌دهند. طبیعتا هر چه میزان سود نقدی یک سهم بیشتر باشد، اشخاص بیشتری به خرید آن تمایل نشان داده و همین نکته ممکن است باعث رشد قیمت سهام شرکت شود. البته باز هم تاکید می‌کنیم که بالا بودن EPS و DPS به تنهایی نشان‌دهنده ارزندگی سهام برای سرمایه‌گذاری نیست.

در صورت عدم تسلط به معامله‌گری در بورس و نداشتن زمان کافی، می‌توانید از سیگنال سهام کوتاه‌مدت و بلندمدت انجمن خبرگان استفاده کنید. در این انجمن جمعی از کارشناسان خبره با مدیریت و نظارت استاد هومن مقراضی، بهترین فرصت‌های خرید سهام را با توجه به تحلیل‌های کارشناسی و وقایع سیاسی و اقتصادی تاثیرگذار بر بازار، در اختیار شما قرار می‌دهند.

کاربرد EPS در بورس چیست؟

کاربرد EPS در نشان دادن میزان سودآوری یک شرکت است. یکی از معیارهای خرید سهام برای سرمایه‌گذاران، میزان سود و زیان شرکت‌ها است. طبیعتا هر چه میزان سود هر سهم یا همان EPS بیشتر باشد، سهم ارزندگی بیشتری دارد و احتمال رشد قیمت سهام آن در بازار بیشتر است. علاوه بر این، احتمال بیشتر شدن سود نقدی یا همان DPS افزایش خواهد یافت و همین اخبار ممکن است منجر به افزایش قیمت سهم در بازار شود.

 آیا EPS بالا ملاکی برای خرید سهام است؟

به طور کلی EPS بالا، نشان‌دهنده ارزندگی بیشتر سهام است اما صرف بالا بودن سود هر سهم به منزله اقبال عموم مردم برای خرید آن نیست. گاهی اوقات شرکت‌هایی هستند که EPS منفی دارند اما به دلیل دارایی‌های بسیار زیاد شرکت، اقبال عمومی نسبت به این نمادها زیاد است و به دلیل تقاضای زیاد مردم، قیمت سهام آن‌ها رشد می‌کند.

چطور ‌می‌توان EPS شرکت‌های بورسی را مشاهده کرد؟

از طریق سایت کدال و سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (TSETMC) ‌می‌توانید EPS شرکت‌های بورسی را مشاهده کنید.

برای مشاهده EPS شرکت‌های بورسی در سایت کدال مراحل زیر را انجام دهید:

1. به سایت کدال وارد شده و از قسمت «جستجوی اطلاعیه‌ها» نام یا نماد شرکت مورد نظر خود را وارد کنید.
2. از قسمت «گروه اطلاعیه» گزینه «اطلاعات و صورت مالی سالانه» را انتخاب کرده و بر روی کلمه جستجو کلیک کنید.
3. بر روی آخرین صورت مالی سالانه شرکت کلیک کرده و در نوار بالایی صفحه باز شده، گزینه صورت سود و زیان (یا صورت سود و زیان تلفیقی) را انتخاب کنید.
4. در انتهای صورت سود و زیان، سود خالص هر سهم که همان EPS است به ریال نوشته شده است. در صورت زیان‌ده بودن شرکت، مقدار زیان با عدد قرمز نوشته ‌می‌شود.

در شکل زیر، صورت سود و زیان نماد کاوه (شرکت فولاد کاوه جنوب کیش)، نشان داده شده است. همان طور که مشاهده می‌کنید میزان سود خالص هر سهم از سهام کاوه برابر با ۲۰۳۲ ریال است.

EPS این شرکت نسبت به سال گذشته ۹۴٪ افزایش یافته و در حالت کلی، خبر خوب و تاثیرگذاری برای رشد قیمت سهام آن در بازار است. پیشنهاد ‌می‌کنیم پیش از خرید این سهم، جدیدترین تحلیل بنیادی سهام کاوه را مطالعه کرده و تنها در صورت ارزنده بودن در آن سرمایه گذاری کنید.

برای مشاهده EPS شرکت‌های بورسی در سایت TSETMC مراحل زیر را انجام دهید:

• به سایت TSETMC وارد شده و با استفاده از آیکون جستجو (علامت ذره‌بین) در منوی بالا و سمت چپ، نام سهام مورد نظر خود را وارد کنید.
• در ستون میانی تابلوی نماد، مقدار EPS به ریال نوشته شده است.

مطابق تصویر بالا، EPS سهام شرکت نفت بهران (شبهرن) معادل ۱۵۸۰ ریال است. البته EPS به تنهایی دلیلی برای ارزندگی سهام نیست. با استفاده از تحلیل بنیادی و تکنیکال ‌می‌توانید نقاط مناسب خرید و فروش سهام شبهرن را پیدا کنید.

عددی که در این سایت برای EPS ذکر می‌شود، گذشته‌نگر است و بر مبنای روش TTM به دست می‌آید. روش TTM، میزان EPS را بر مبنای سود و زیان ۱۲ ماهه آخر شرکت محاسبه می‌کند. برای مثال اگر در نیمه سال باشیم، میزان EPS شرکت بر اساس سود شش ماه آخر سال قبل و شش ماه اول همین سال محاسبه می‌شود.

DPS به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟

اگر در تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه شرکت، سهامدار شرکت باشید یعنی سهام آن را در پرتفوی خود داشته باشید، سود نقدی یا DPS به شما تعلق می‌گیرد. اگر بعد از مجمع، سهام خود را بفروشید، همچنان مشمول دریافت سود نقدی خواهید بود. دقت کنید که دریافت سود نقدی به میزان مدت سهامداری شما ارتباطی ندارد. بنابراین اگر چند لحظه قبل از توقف نماد برای برگزاری مجمع، سهامی را بخرید، سود نقدی آن متناسب با تعداد سهام خریداری شده، به شما تعلق می‌گیرد.

چطور ‌می‌توان DPS شرکت‌های بورسی را مشاهده کرد؟

برای مشاهده میزان سود نقدی یا DPS باید پس از برگزاری مجمع، به سایت کدال مراجعه کرده و گزارش «تصمیمات مجمع عمومی سالیانه» را مطالعه کنید. به عنوان نمونه، در شکل زیر میزان سود نقدی نماد کاوه نشان داده شده است.

نحوه پرداخت سود نقدی یا DPS چگونه است؟

نحوه پرداخت DPS به دو شکل زیر است:

• پرداخت از طریق بانک
• پرداخت از طریق سامانه سجام

برای آگاهی از نحوه دریافت سود نقدی باید به سایت کدال رفته و بعد از جستجوی نماد مورد نظر خود، آگهی «اطلاعات و زمانبندی پرداخت سود سالیانه» را مطالعه کنید. اگر در آگهی پرداخت سود، روش اول ذکر شده بود، با در دست داشتن کارت ملی باید به بانک مشخص شده، مراجعه کرده و سود خود را دریافت کنید. در روش دوم، پرداخت سود نقدی از طریق شماره حسابی که در سامانه سجام ثبت کرده‌اید، صورت می‌گیرد.

سخن پایانی

در این قسمت به بررسی تفاوت EPS‌ و DPS پرداخته و دانستیم که EPS (سود خالص هر سهم) میزان سود محقق شده به ازای هر سهم را نشان داده اما DPS (سود نقدی) درصدی از EPS است که میزان دقیق آن در مجمع عمومی سالیانه شرکت‌ها تعیین ‌می‌شود. سود خالص و سود نقدی سهام دو مورد از فاکتورهای انتخاب سهام ارزنده در بورس بوده اما تنها فاکتورهای موجود نیستند. به همین جهت پیشنهاد ‌می‌کنیم برای تبدیل شدن به یک سرمایه‌گذار حرفه‌ای از همین حالا آموزش تحلیل بنیادی را شروع کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص سود سهام، می‌توانید از مقالات زیر استفاده کنید.

• سود مرکب در بورس چیست و نحوه محاسبه آن چگونه است؟
• سود سرمایه‌ای یا گین در بورس چیست؟
• سود منطقی در بورس چقدر است؟
• تغییرات قیمت سهام بعد از تقسیم سود نقدی
• حاشیه سود عملیاتی چیست؟
• حاشیه سود ناخالص چیست؟
• حاشیه سود خالص چیست؟

سوالات متداول

۱- تفاوت EPS و DPS در بورس چیست؟

EPS، سود خالص یا سود محقق شده به ازای هر سهم را نشان می‌دهد اما DPS که بخشی از EPS است، میزان سود تقسیم شده بین سهامداران به ازای هر سهم را نشان می‌دهد.

۲- EPS مخفف چیست؟

کلمه EPS، مخفف عبارت Earnings per share است که سود محقق شده به ازای هر سهم را نشان می‌دهد.

۳- DPS مخفف چیست؟

DPS، مخفف عبارت Dividend per share است. DPS، در واقع بخشی از EPS‌ است که بین سهامداران تقسیم می‌شود. به DPS سود نقدی یا سود تقسیمی نیز گفته می‌شود.